Znasz historię porcelany? Porcelana, zwana „białym złotem”, niegdyś zyskała niebywałe znaczenie w aranżacji stołów na całym świecie. Historia porcelany jako zastawy stołowej jest niewątpliwie fascynująca, obfitująca w zaskakujące fakty i interesujące zwroty akcji. Dowiedz się, jak porcelana kształtowała kulturę stołowania się na przestrzeni wieków, od starożytnych Chin, przez Japonię, aż po Europę i Polskę. To cała masa inspiracji!
Historia porcelany chińskiej
Porcelana powstała w Chinach około 2000 lat temu, a już w VI wieku była znana w całej Azji. W średniowiecznej Europie, dla każdego kolekcjonera chińskiej porcelany, była ona bezcennym skarbem, uosobieniem luksusu i wyrafinowania. Wynalezienie technologii produkcji twardej białej porcelany w dynastii Tang (618-907) zaowocowało produkcją wyrobów nie tylko użytkowych, ale także artystycznych, zdobionych ręcznie malowanymi motywami.
Historia porcelany w Japonii
Chociaż to Chiny były ojczyzną porcelany, to jednak Japonia szybko nauczyła się jej produkcji i stworzyła własny, unikalny styl. Japońska porcelana z XVII wieku, znana jako Arita, była produktem przeznaczonym przede wszystkim na eksport. Styl ten cechował się gładkimi powierzchniami, jasnymi barwami i trwałością. Japonia słynęła z produkcji porcelanowych wyrobów z wyrafinowanymi zdobieniami, które z czasem zaczęły być naśladowane w Europie.
Historia porcelany w Europie
Zainteresowanie porcelaną w Europie rozpoczęło się już w XVI wieku, kiedy importowane z Dalekiego Wschodu wyroby porcelanowe stały się symbolem prestiżu i bogactwa. Przedmioty z porcelany były zarezerwowane dla królewskich stołów i stanowiły oznakę luksusu, zasobności portfela oraz wytwornego smaku. Jednak proces tworzenia porcelany pozostawał dla Europejczyków tajemnicą przez wiele wieków.
Właściwe odkrycie tajemnicy porcelany w Europie przypada na XVIII wiek. Dzięki pracowitości i uporowi alchemika Johanna Friedricha Böttgera, powstała pierwsza w Europie manufaktura porcelany w Miśni. Böttger odkrył recepturę na europejską twardą białą porcelanę. Był to przełomowy moment, który zapoczątkował rozwój manufaktur porcelany na terenie całego kontynentu.
Europa w XIX wieku była świadkiem rosnącej popularności porcelany, która stopniowo przeniknęła do codziennego użytku. Oprócz kunsztownych serwisów stołowych i figurek zaczęto produkować codzienne użytkowe naczynia, takie jak filiżanki do kawy, talerze, dzbanki czy cukiernice. Często były one zdobione scenami historycznymi, portretami sławnych ludzi, krajobrazami wiejskimi czy kwiatowymi motywami.
Najsłynniejsze manufaktury porcelany w Europie
Rozwój przemysłu porcelanowego w Europie doprowadził do powstania wielu znanych i cenionych na całym świecie manufaktur. Gdzie znajdowały się najstarsze?
- Miśnia w Niemczech, założona przez Böttgera, uważana jest za najstarszą europejską manufakturę porcelany i słynie ze swojej unikalnej porcelany – tzw. porcelany miśnieńskiej, której wzory i jakość są wprost niepowtarzalne.
- Sèvres we Francji to kolejna znana manufaktura, której porcelana była szczególnie ceniona za wysokiej jakości malowanie i zdobienie. Zakład został założony w XVIII wieku i do dziś jest ceniony za produkcję porcelany najwyższej jakości.
- Na Wyspach Brytyjskich zasłynęła manufaktura Wedgwood, która powstała w XVIII wieku. Jej założyciel, Josiah Wedgwood, jest często nazywany „ojcem angielskiej porcelany". Firma ta słynie do dziś z produkcji porcelany o wyrafinowanym stylu i wzornictwie.
- Royal Copenhagen to zalicza się do najstarszej manufaktury porcelany w Skandynawii, ponieważ powstała w XVIII wieku. To w Skandynawii znajdują się manufaktury znane z produkcji wyrobów z tzw. białego złota, które charakteryzują się subtelnością i elegancją formy.
Jest to kolejny dowód na to, jak bogata jest historia porcelany w Europie i jak wielki wpływ miały europejskie manufaktury na kształtowanie się światowych trendów w dziedzinie porcelany. Ich niezwykłe wyroby, łączące tradycję z nowoczesnością, znajdują się w domach kolekcjonerów i miłośników pięknych przedmiotów na całym świecie.
Sami współpracujemy z kilkoma z tych renomowanych mark, takimi jak Green Gate, Krasilnikoff, Nigella Lawson i wiele innych. Ich produkty to połączenie tradycyjnych technik produkcji porcelany z nowoczesnymi trendami w designie.
Historia porcelany w Polsce
Pierwszym założycielem fabryki porcelany i fajansu był Józef Czartoryski. Pierwsze wyroby zostały wyprodukowane w fabryce już w 1784 roku. Zastawy i serwisy stołowe były wówczas używane przez magnatów, królów i władających – ich posiadanie świadczyło o niebywałej pozycji i poważaniu. Nie każdy mógł pozwolić sobie na ekskluzywny i kunsztowny serwis stołowy wykonany z porcelany.
Pierwsze w historii zastawy stołowe były bardzo duże – niejednokrotnie składały się z setek elementów – talerzy, filiżanek, półmisków, waz, cukiernic, dzbanuszków na mleko, solniczek, pieprzniczek, sosjerek, specjalnych pojemników na masło, miód czy dżem.
Posiadanie dużego serwisu stołowego było czasem koniecznością, bowiem organizowane huczne przyjęcia czy rozpusty przy stole skupiały zazwyczaj ogromną liczbę przybywających gości. Warto jednak wspomnieć, że pierwsze w historii porcelanowe serwisy stołowe nie były tak piękne jak dzisiaj. Często na przykład wazy przypominały niekiedy swym wyglądem rzeźby. To zrozumiałe - przemysł porcelanowy dopiero się rozwijał, technologie nie były jeszcze udoskonalone.
Najsławniejsze zakłady produkujące porcelanę w Polsce
Na przestrzeni lat w Polsce powstało wiele fabryk porcelany, które zdobyły uznania zarówno w kraju, jak i za granicą. Czołowe polskie fabryki porcelany to między innymi Zakłady Porcelany Stołowej „Ćmielów" i „Chodzież", Zakłady Porcelany Stołowej „Bogucice", Zakłady Porcelany Stołowej „Krzysztof" w Wałbrzychu. Szczególnie warto zwrócić uwagę na markę DUO, której porcelanowe wyroby są dostępne w naszej ofercie. Firma ta słynie z produkcji wysokiej jakości porcelany z wyjątkowym, polskim wzornictwem, które idealnie wpasowuje się w nowoczesne trendy aranżacji wnętrz.
Motywy zdobnicze – historia porcelany
Motywy zdobnicze są nieodłącznym elementem historii porcelany. Pierwsze porcelanowe wyroby były zdobione ręcznie, co nadawało im niepowtarzalnego charakteru. Wśród najpopularniejszych motywów zdobniczych w historii porcelany znaleźć można portrety sławnych ludzi, a nawet skomplikowane sceny historyczne. Często spotyka się także różnego rodzaju ornamenty, wzory geometryczne czy krajobrazy wiejskie.
Najważniejsze jednak dla porcelany były motywy kwiatowe i roślinne. Często na tle delikatnej, białej porcelany, kwiaty wyglądały jak namalowane pędzlem. Takie motywy zdobiły serwisy stołowe, filiżanki do herbaty, a także ekskluzywne wazony.
Z czasem motywy zdobnicze stały się coraz bardziej zróżnicowane, a wykorzystanie na porcelanie odpowiadających europejczykom wzorów musiało zwiastować błyskawiczny sukces. W XIX wieku zaczęto stosować motywy inspirowane sztuką orientalną, a w XX wieku pojawiły się motywy abstrakcyjne i modernistyczne.
Historia porcelany jako zastawy stołowej to fascynująca opowieść, w której tradycja spotyka się z nowoczesnością. Bez względu na to, czy jesteś miłośnikiem tradycyjnej, białej porcelany, czy wolisz nowoczesne i odważne wzory, z pewnością znajdziesz coś dla siebie!